3:58 PM
tuonglaidantoc
Là lực lượng trực tiếp làm ra
sản phẩm, nhưng người nông dân hiện đang bị bỏ rơi ở giữa mọi chuỗi giá
trị. Nông nghiệp Việt Nam vẫn chỉ tập trung vào báo cáo canh tác và canh
tác.
 |
| Người nông dân trực tiếp làm ra sản phẩm nhưng họ lại chịu nhiều thiệt thòi nhất. Ảnh: NT |
Theo nhận định của ông Nguyễn Hữu Thái
Hòa, người vừa mới từ bỏ vị trí Giám đốc Chiến lược của Tập đoàn FPT để
theo đuổi mục tiêu làm nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp của chúng
ta mới chỉ thay đổi ở thượng tầng mà chưa áp dụng vào thực tiễn đối với
từng doanh nghiệp và người dân.
Mặc dù Việt Nam là nước đứng đầu xuất
khẩu toàn cầu về xuất khẩu hạt điều, hạt cà phê…, đứng thứ hai trên toàn
cầu về xuất khẩu gạo nhưng thu nhập bình quân của một người nông dân
hiện chỉ đạt 550.000 đồng/tháng.
Song ông Nguyễn Hữu Thái Hòa lại không hiểu vì sao có sự mâu thuẫn giữa đãi ngộ và thành tích như vậy. "Việt
Nam đang đứng đầu xuất khẩu các mặt hàng nông sản và người nông dân
Việt Nam làm ra được những sản phẩm trọng yếu, mặc dù giá trị chưa
cao. Nông nghiệp đang đóng góp vào 20% GDP cho Việt Nam nhưng thu nhập
của người nông dân thấp như vậy?", ông Hòa đặt câu hỏi.
Năm 2014, sản xuất gạo của Việt Nam đạt
43,7 triệu tấn, đứng thứ 04 trên thế giới, sau Trung Quốc, Ấn độ và
Indonesia về sản xuất gạo. Tuy nhiên, dù Việt Nam đứng trên Thái Lan về lượng sản xuất gạo nhưng lại đứng sau Thái Lan về xuất khẩu gạo. Điều này cũng đồng nghĩa với việc xuất khẩu gạo của Thái Lan đạt 4,42 tỷ USD thì với Việt Nam chỉ đạt 1,5 tỷ USD, con số này chỉ bằng 1/3 số tiền của Thái.
Lý do
theo các chuyên gia là bởi, tuy sản lượng gạo của Việt Nam lớn nhưng
chất lượng gạo của Việt Nam lại không bằng của Thái Lan, khiến cho gạo
Việt chỉ bán với giá rẻ.
Theo
ông Nguyễn Hữu Thái Hòa, một đất nước có nền tảng nghìn năm làm nông
nghiệp, nhưng nông nghiệp lại bị lãng quên để đi vào công nghiệp hóa,
hiện đại hóa. Đây chính là một trong những nguyên nhân khiến ngành nông
nghiệp Việt mãi không cất cánh được.
“Chúng ta không thể bỏ nông nghiệp
ra ngoài, nông nghiệp là lời giải thuyết phục nhất cho sự khủng hoảng về
nông nghiệp toàn cầu. Cần phải gắn vai trò của nông nghiệp trong tiến
trình công nông nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”,ông Nguyễn Hữu Thái Hòa nói.
Trong một buổi tọa đàm về Hiệp định TPP
được một tờ tạp chí điện tử tổ chức mới đây, các doanh nghiệp và chuyên
gia kinh tế thuộc lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam cho rằng, vẫn còn
rất nhiều vấn đề cho ngành nông nghiệp Việt phát triển đúng tầm và việc
tận dụng cơ hội TPP như thế nào đó để ngành nông nghiệp vươn cao lên vẫn
còn là một bài toán khó.
Theo ông Đoàn Hữu Đức, Chủ tịch công ty
tư vấn Việt (VCG), nông nghiệp của Việt Nam khi vào TPP sẽ không có
nhiều lợi thế vì nền sản xuất nông nghiệp của Việt Nam vẫn còn lạc
hậu, sản xuất còn nhỏ lẻ và manh mún so với 12 nước tham gia TPP.
Theo ý kiến của các chuyên gia, đối với
ngành nông nghiệp, việc tận dụng lợi thế từ TPP là điều có thể nhìn
thấy, nhưng thực hiện nó thế nào với ngành nông nghiệp còn non kém đòi
hỏi các cơ quan quản lý phải có những chính sách hỗ trợ nông dân trong
nước như: vận dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, nâng cao chất lượng
sản phẩm, liên kết vùng, liên kết 4 nhà: nhà nước - nhà khoa học - nhà
doanh nghiệp - nhà nông…
Như vậy, để liên kết được "4 nhà", người
nông dân phải được đặt vào chuỗi giá trị, điều tưởng chừng như họ đang
bị bỏ rơi, cho dù là lực lượng trực tiếp làm ra sản phẩm.
Theo ông Nguyễn Hữu Thái Hòa, điều quan
trọng nhất của nông nghiệp thông minh chính là chuỗi giá trị, phần canh
tác của nông dân chỉ đóng góp 20% trong chuỗi giá trị đó. Tất cả những
thứ khác trong chuỗi giá trị nằm ở giống, tiếp nhận và chuyển giao công
nghệ, thuốc bảo vệ thực vật, chế biến, đóng gói, dịch vụ…
“Tuy nhiên, thực tế hiện nay một con
gà khi được đưa về Hà Nội có giá trên 200.000 đồng/kg, nhưng tại địa
phương, thương lái mua lại của người nông dân chỉ 40.000 đồng/kg. Đây là
cách phát triển không có tư duy,” ông Nguyễn Hữu Thái Hòa nói.
Tương tự như vậy, hiện đường đi của hạt
gạo cũng đang phải qua rất nhiều khâu trung gian. Hạt gạo được nông dân
sản xuất ra phải qua tay cò lúa, qua thương lái, đưa đến các nhà máy xay
xát, rồi qua môi giới bán gạo, đến thương nhân phân phối rồi mới đến
các nhà xuất khẩu.
Với 1 chuỗi phân phối dài "lòng vòng"
như thế này, nhiều chuyên gia cho rằng, Việt Nam là quốc gia có chuỗi
giá trị ngành lúa gạo dài nhất trên thế giới hiện nay. Chính vì chuỗi
giá trị dài nên lợi nhuận phân phối của người nông dân sản xuất lúa và
doanh nghiệp xuất khẩu gạo lại bị ít đi. Và quan trọng nhất là không thể
kiểm soát được chất lượng lúa gạo.
Để
giải quyết những vấn đề của ngành nông nghiệp, ông Nguyễn Hữu Thái Hòa
cho rằng, Việt Nam chỉ cần đem tất cả những thuận lợi của ngành với
những giải pháp thông mình bằng công nghệ cao, bằng những thứ người ta
làm nhanh hơn, gọn hơn, tốt hơn.
“Nếu Chính phủ ra một chính sách
buộc mỗi huyện phải làm một dự án nông nghiệp thông minh thì sẽ khác
hẳn, để làm điều đó thì bộ máy của huyện sẽ phải đưa ra những ưu đãi cho
nông nghiệp. Nông nghiệp chỉ thực sự đi vào đời sống thật khi người
nông dân được giải thoát. Hiện nay, chính sách vẫn chưa hỗ trợ thực sự
cho người nông dân,” ông Nguyễn Hữu Thái Hòa nói .
Ông Nguyễn Hữu Thái Hòa phân tích, nông
nghiệp cùng với hai ngành khác là công nghệ thông tin và du lịch là 3
thế mạnh lớn nhất cho Việt Nam. Đằng sau đó là công nghiệp phụ trợ để
phục vụ cho 3 ngành này, hệ thống dịch vụ và cuối cùng là nguồn nhân
lực. Đây là biểu đồ kim cương để phát triển cho Việt Nam. Thách thức là
của chúng ta, cơ hội cũng là của chúng ta.
0 comments:
Post a Comment